Samorząd uczniowski ma szerokie kompetencje - może uczestniczyć w ocenie pracy nauczyciela, opiniować program wychowawczy szkoły, organizować i współorganizować imprezy oraz uroczystości szkolne. Dzięki temu każdy uczeń ma wpływ na funkcjonowanie szkoły , w której spędza codziennie wiele godzin i od której zależy jego przyszłość.
W szkole działa samorząd uczniowski, który tworzą wszyscy uczniowie danej placówki. Organy samorządu szkolnego są jedynie reprezentantami samorządu, którego członkami są wszyscy uczniowie.
Nie we wszystkich szkołach funkcjonują samorządy uczniowskie. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określił typy szkół i placówek, w których ze względów na:
konieczność stosowania w szkole specjalnej organizacji nauki i metod pracy,
ze względów wychowawczych, opiekuńczych i resocjalizacyjnych
nie tworzy się samorządu uczniowskiego.
Samorządu uczniowskiego nie tworzy się w:
przedszkolach;
szkolnych schroniskach młodzieżowych;
poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycznych;
placówkach kształcenia praktycznego oraz ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego;
bibliotekach pedagogicznych;
szkołach specjalnych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym;
specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych i specjalnych ośrodkach wychowawczych dla dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym;
ośrodkach umożliwiających dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami realizację odpowiednio obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich;
szkołach przy zakładach karnych.
Samorząd uczniowski ma prawo angażować się w różne obszary działalności szkoły i różni uczniowie preferują różne formy aktywności i zainteresowania. W związku z tym często samorząd szkolny tworzy różnorodne sekcje, np.:
organizacyjną,
kulturalną,
sportową,
charytatywną.
Poszczególne sekcje skupiają uczniów podejmujących działania w tym obszarze życia szkoły, którym są najbardziej zainteresowani. Każda sekcja powinna mieć osobę odpowiedzialną za jej działania, która będzie koordynować pracę całej grupy oraz odpowiadać za prawidłową i terminową realizację przydzielonych jej zadań.
O powstaniu sekcji, zakresie działania, zasadach funkcjonowania, składzie, ilości członków decyduje samorząd uczniowski. Wszystkie zasady ustalone na dany rok szkolny podlegają modyfikacjom, zależnym od potrzeb i efektów dotychczasowych działań. Jeśli pojawia się pomysł lub potrzeba utworzenia nowej sekcji, podjęcia nowej formy działalności - może ona powstać na wniosek członków samorządu. Jednak żadne działanie samorządu nie może pozostawać w sprzeczności z jego regulaminem. Dokument ten powinien uwzględniać możliwości podejmowania nowych inicjatyw w trakcie roku szkolnego.
Przykładowy zakres działań sekcji samorząd uczniowskiego:
Sekcja organizacyjna |
Sekcja kulturalna |
Sekcja sportowa |
Sekcja charytatywna |
|
|
|
|
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Ustawa z 11 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2007 r. nr 80, poz. 542).
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.).
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 23 lutego 2007 r. w sprawie typów szkół i placówek, w których nie tworzy się samorządu uczniowskiego (Dz.U. z 2007 r. nr 52, poz. 347).
Rozporządzenie Rady Ministrów z 14 czerwca 2005 r. w sprawie stypendiów Prezesa Rady Ministrów, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (Dz.U. z 2005 r. nr 106, poz. 890).