Dyrektor szkoły może odebrać nauczycielowi wychowawstwo jeśli ma do tego podstawy. Przydział prac i zmiany w tym zakresie konsultuje z radą pedagogiczną. Kieruje się przy tym zapisami w statucie szkoły dotyczącymi odwoływania ze stanowiska wychowawcy.
Dyrektor przydziela nauczycielom stałe prace i zajęcia w ramach wynagrodzenia zasadniczego i przedstawia swoje propozycje radzie pedagogicznej do zaopiniowania.
Rodzice złożyli wniosek o odwołanie wychowawcy z powodu jego agresji słownej w stosunku do uczniów. Dyrektor szkoły zanim podejmie decyzję o odebraniu nauczycielowi wychowawstwa powinien:
sprawdzić w statucie szkoły, czy i jak uregulowane zostały sprawy związane z odbieraniem wychowawstwa,
zbadać problem agresji słownej nauczyciela wobec uczniów.
Jako przełożony służbowy wszystkich pracowników szkoły i przewodniczący rady pedagogicznej odpowiada m.in. za:
dydaktyczny i wychowawczy poziom szkoły,
zapewnienie w miarę możliwości odpowiednich warunków organizacyjnych do realizacji zadań dydaktycznych i opiekuńczo-wychowawczych,
zapewnienie bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę.
Każdy nauczyciel zobowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą.
Wychowawcy klas ponadto odgrywają znaczącą rolę w realizowaniu zadań wychowawczych szkoły, w związku z czym powinni:
troszczyć się o dobro klasy,
tworzyć w klasie dobrą atmosferę wychowawczą opartą na wzajemnym szacunku, sympatii, zaufaniu, zrozumieniu, szczerości,
utrzymywać właściwy kontakt ze wszystkimi uczniami i ich rodzicami.
Obowiązki ściśle określone w statucie
Statut szkoły powinien dokładnie określić obowiązki nauczycieli wychowawców. Odebranie wychowawstwa nauczycielowi uzasadniałyby zaniedbania w wywiązywaniu się z tych obowiązków.
Problem ubliżania uczniom przez nauczyciela nie musi zakończyć się zmianą wychowawcy klasy. Szkoła nie może pozostać bierna, gdy dojdzie do jakiejkolwiek formy przemocy nauczyciela w stosunku do ucznia. Dyrektor odpowiedzialny za bezpieczeństwo uczniów powinien sprawę dokładnie zbadać, sprawdzić, czy zarzuty o stosowaniu przemocy przez nauczyciela są prawdziwe, podjąć działania eliminujące takie zachowanie.
Jeśli skargi rodziców się potwierdzą należy przeprowadzić rozmowę z nauczycielem i zobowiązać go do natychmiastowego zaprzestania nagannego zachowania, przypominając jednocześnie o konsekwencjach niewłaściwego wykonywania podstawowych obowiązków nauczyciela.
Zasady kontroli wychowawcy w statucie szkoły
Wychowawca klasy zobowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły. Wykonywania przez niego obowiązków podlega kontroli dyrektora szkoły. Zakres i sposób jej sprawowania nie został szczegółowo określony w przepisach prawa. Takie zapisy powinny znaleźć się w przepisach wewnątrzszkolnych, np. statucie szkoły.
Brak odporności na stres i nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych dotyczy wielu nauczycieli. Często nie potrafią oni zastosować odpowiedniej strategii w rozmowie z uczniem i rozwiązywać konfliktów bez wykorzystana swojej pozycji. Już jeden przypadek powinien być powodem do zaplanowania działań profilaktycznych we współdziałaniu ze wszystkimi organami szkoły.
Należy zadbać o to, aby dokumenty szkoły związane z jej funkcjonowaniem - statut, programy, regulaminy - opisywały w sposób spójny i jasny, tak dla nauczycieli jak i dla uczniów:
system norm i zasad obowiązujący w szkole oraz
konsekwencje za postępowanie niezgodnie z tymi normami i wbrew ty zasadom.
Wskazanie, aby nauczyciel wychowawca opiekował się danym oddziałem w ciągu całego etapu edukacyjnego w praktyce może okazać się niemożliwe do zrealizowania, np. jeśli nauczyciel wychowawca klasy będzie długotrwale nieobecny w pracy i zaprzestaje w związku z tym realizacji swojej funkcji. Przepisy prawa oświatowego nie przewidują rozwiązania takiej sytuacji. W związku z tym kwestie te powinien rozstrzygać statut szkoły. Uzasadniony wydaje się pogląd, że w przypadku długotrwałego zaprzestania realizowania powierzonej funkcji wychowawcy klasy dyrektor powinien:
odwołać tego nauczyciela z funkcji,
powierzyć ją innemu nauczycielowi.
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r., nr.256, poz. 2572 ze zm.) - art. 41 ust. 2 pkt 4.
Ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674, ze zm.) - art. 6, art. 7 ust. 1.
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. nr 61, poz. 624 ze zm.).