Nieusprawiedliwiona nieobecność dłuższa niż 2 dni spowoduje utratę prawa do trzynastki

Autor: Anna Trochimiuk

Dodano: 23 stycznia 2014

Na wypłacenie pracownikom dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2013 rok dyrektor ma czas do 30 marca. W zeszłym roku rozszerzono katalog sytuacji uprawniających do tego świadczenia, mimo nieprzepracowania całego roku w szkole.

  

Nieusprawiedliwiona nieobecność dłuższa niż 2 dni spowoduje utratę prawa do trzynastki


Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje w pełnej wysokości tym pracownikom szkoły, którzy przepracowali w niej cały rok kalendarzowy. Osoby zatrudnione przez co najmniej 6 miesięcy w danym roku także otrzymają trzynastkę, jednakże jej wysokość będzie ustalona proporcjonalnie do okresu przepracowanego

Ustalając okres przepracowany należy wziąć pod uwagę wszystkie okresy zatrudnienia w danej szkole lub placówce w ciągu roku kalendarzowego. Zatrudnienie pracownika na kilka krótkich okresów w ciągu roku, których suma przekracza 6 miesięcy, uprawnia go do otrzymania trzynastki za dany rok. 

Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje w każdej szkole, w której pracownik spełnił warunki do jego otrzymania, bez względu na wymiar zatrudnienia.


Wlicza się okres przepracowany efektywnie  

Ugruntowane już orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje, że aby otrzymać trzynastkę, pracownik musi nie tylko pozostawać w zatrudnieniu przez co najmniej 6 miesięcy, lecz czas ten musi być przepracowany efektywnie .

Okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy nie są okresami „przepracowanymi”, zatem nie należy ich wliczać do okresu, od którego uzależnione jest prawo do trzynastki.


W 2 sytuacjach okres zatrudnienia nie ma znaczenia  

Istnieją dwie grupy wyjątków, kiedy mimo nieprzepracowania przepracowanie ww. okresu nie jest konieczne do otrzymania trzynastej pensji.

Pierwsza dotyczy sytuacji, gdy jest to spowodowane zbyt wczesnym zakończeniem lub zbyt późnym rozpoczęciem pracy w danym roku, tj.:

  1. nawiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),

  2. zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,

  3. powołanie pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej,

  4. rozwiązanie stosunku pracy w związku z:

    • przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,

    • przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem,

    • likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy, likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,

  5. podjęcie zatrudnienia:

    • w wyniku przeniesienia służbowego, na podstawie powołania lub wyboru,

    • w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,

    • w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,

    • po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,

  6. wygaśnięcie stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.

Druga grupa dotyczy przerw w wykonywaniu pracy, czyli sytuacji gdy pracownik mimo pozostawania w stosunku pracy jest tymczasowo zwolniony z obowiązku jej wykonywania, tj.: korzystanie z:

  1. urlopu wychowawczego,

  2. urlopu macierzyńskiego,

  3. dodatkowego urlopu macierzyńskiego,

  4. urlopu ojcowskiego,

  5. urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,

  6. dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,

  7. urlopu rodzicielskiego

  8. z urlopu dla poratowania zdrowia,

  9. urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego.

Pracownik, który korzystał z ww. urlopów na prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2013 r., nawet jeśli okres przepracowany wyniesie mniej niż 6 miesięcy.


4 sytuacje skutkują utratą prawa do trzynastki  

Niektóre przewinienia pracowników skutkują pozbawieniem prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Zdarzy się tak w przypadku:

  1. nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż 2 dni,

  2. stawienia się do pracy lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwości,

  3. wymierzenia pracownikowi kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy lub ze służby,

  4. rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Należy wziąć pod uwagę tylko przewinienia, których pracownik dopuścił się w roku kalendarzowym, za który wypłacane jest dodatkowe wynagrodzenie roczne. Nawet jeśli jedna z wymienionych sytuacji zajdzie na początku 2014 roku, to nie będzie to miało wpływu na prawo do trzynastki za 2013 rok.


Trzynastki do końca pierwszego kwartału  

Trzynastkę wypłaca się najpóźniej do końca pierwszego kwartału roku następującego po roku kalendarzowym, za który przysługuje to wynagrodzenie. Jedynie pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

  • Ustawa z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 1144) - art. 2, art. 3.

  • Uchwała Sądu Najwyższego z 7 lipca 2011 r. (III PZP 3/11, Biul. SN 2011/7/26).

  • Uchwała Sądu Najwyższego z 25 lipca 2003 r. (III PZP 7/03, OSNP 2004/2/26).

Autor: Anna Trochimiuk, prawnik, specjalista prawa pracy i prawa oświatowego

Autor: Anna Trochimiuk

Prawnik, redaktor i autor publikacji dotyczących spraw kadrowych w szkołach i placówkach oświatowych. W 2014 r. uzyskała pozytywny wynik egzaminu zawodowego radcy prawnego.