Od orzeczenia lekarskiego o potrzebie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela, dyrektorowi przysługuje odwołanie. Zwłaszcza gdy nauczyciel wnioskuje o urlop z dnia na dzień lub z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem.
Zgodnie, z obowiązującymi przepisami, nauczyciel może otrzymać urlop dla poratowania zdrowia, o ile:
jest zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony,
posiada co najmniej 7-letni okres pracy w szkole (dotyczy pierwszego urlopu zdrowotnego),
posiada orzeczenie lekarskie zalecające mu taki urlop,
nie wykorzystał w sumie w trakcie pracy w szkole 3 lat urlopu,
od zakończenia poprzedniego urlopu upłynął co najmniej rok,
nie nabył uprawnień emerytalnych
złożył wniosek o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia.
Jeżeli nauczyciel spełnia powyższe warunki, to dyrektor nie może mu odmówić udzielenia urlopu.
Nauczyciel otrzymuje orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia wcześniej - bezpośrednio od lekarza, a dyrektor szkoły zazwyczaj pocztą. Od chwili doręczenia orzeczenia, obie strony mają 14 dni na złożenie odwołania. Odwołanie przysługuje zatem zarówno nauczycielowi, jak i pracodawcy. Wnosi się je do właściwego wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie. Odwołanie może dotyczyć jedynie treści orzeczenia.
Gdy nauczyciel składa wniosek o udzielenie urlopu dyrektor szkoły musi się do niego ustosunkować i udzielić odpowiedzi. Jeśli dyrektor składa odwołanie to powinien odpowiedzieć na wniosek nauczyciela o udzielenie urlopu dla poratowania jednocześnie wskazując przyczynę jego nieudzielania we wskazanym terminie.
W orzeczeniu zawarte są informacje dotyczące:
danych nauczyciela,
stwierdzenie potrzeby (lub nie) udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia,
terminu urlopu dla poratowania zdrowia.
Zatem powodem odwołania od orzeczenia może być jedna z wymienionych informacji. Dyrektor może wnieść odwołanie, ale nie ma takiego obowiązku.
Dyrektor powinien wskazać dlaczego nie zgadza się na udzielenie nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia zgodnie z orzeczeniem lekarskim. Zasadność wniesienia odwołania dyrektor ustala na podstawie własnej oceny sytuacji.
Zaplanowana na styczeń 2014 r. nowelizacja ustawy - Karty Nauczyciela spowodowała, że dyrektorzy szkół spotykają się z większą ilością wniosków o urlop zdrowotny. Dzieje się tak dlatego, że nowelizacja Karty, w niekorzystny dla nauczycieli sposób zmienia zasady udzielania urlopów zdrowotnych. Nauczyciele, chcą bowiem skorzystać z urlopu zdrowotnego na dotychczasowych zasadach, czego gwarancją - zgodnie z przepisami nowelizacji Karty Nauczyciela - jest uzyskanie orzeczenia lekarskiego zalecającego urlop jeszcze w 2013 r. W związku z tym może powstać wątpliwość, co do ważności i zasadności takiego orzeczenia, gdy wskazuje ono odległy (na kilka miesięcy naprzód) termin rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia.
Zdaniem ekspertów
Wnioskowanie o urlop w 2013 r. z terminem rozpoczęcia na 2014 r. po to, aby skorzystać z obecnych przepisów dotyczących zasad jego udzielania, trudno uznać za uzasadnione. Tak wydane orzeczenie może stanowić podstawę do odwołania. Z uwagi na fakt, iż zostało wydane przedwcześnie, dyrektor może odwołać się od daty urlopu wskazanej w orzeczeniu, nie można bowiem stwierdzić, czy nauczyciel za kilka miesięcy będzie potrzebował urlopu w celu przeprowadzenia leczenia skoro w danej chwili świadczy pracę - chyba, że nauczyciel przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, które będzie trwało do czasu daty rozpoczęcia urlopu.
Jeśli dyrektor odwoła się od orzeczenia o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel kontynuuje pracę. Orzeczenie lekarskie zalecające urlop nie jest bowiem dowodem usprawiedliwiającym nieobecność w pracy nauczyciela.
Zatem w sytuacji, gdy nauczyciel nie może z różnych przyczyn stawić się do pracy po dostarczeniu do szkoły wniosku o urlop zdrowotny wraz z orzeczeniem lekarskim może skorzystać z:
urlopu bezpłatnego,
zwolnienia lekarskiego lub
urlopu wypoczynkowego (w placówkach nieferyjnych)
w zależności od zaistniałej sytuacji.
Jeśli nauczyciel nie stawia się do pracy po przedstawieniu orzeczenia lekarskiego o potrzebie udzielania urlopu zdrowotnego oraz nie skorzysta z żadnej z wymienionych form nieobecności w pracy, to taka nieobecność jest nieusprawiedliwiona. Grożą za nią nauczycielowi kary porządkowe, określone w przepisach Kodeksu pracy. Nauczycielowi grozi również postępowanie dyscyplinarne, które może się zakończyć karą dyscyplinarną zwolnienia z pracy.
Dyrektor szkoły ma obowiązek udzielić urlopu najpóźniej po wydaniu orzeczenia w procedurze odwoławczej przez wojewódzki ośrodek medycyny pracy właściwy ze względu na miejsce wydania orzeczenia. W decyzji o udzieleniu urlopu nauczycielowi, dyrektor szkoły powinien określić termin jego rozpoczęcia i zakończenia. Orzeczenie wydane w trybie odwoławczym może całkowicie podważyć konieczność udzielania urlopu dla poratowania zdrowia. Nauczyciel w takiej sytuacji może nadal kontynuować leczenie np. korzystając ze zwolnień lekarskich. Oczywiście może również ubiegać się o nowe orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Przepisy nie wskazują żadnych terminów, które należy zachować od dnia złożenia pierwszego wniosku o urlop dla poratowania zdrowia (jeśli nie został on udzielony). Jedynie w sytuacji, gdy nauczyciel korzystał z urlopu zdrowotnego, kolejny urlop może zostać mu udzielony nie wcześniej niż po upływie roku od dnia zakończenia urlopu.
Ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.) - art. 73.
Rozporządzenie ministra zdrowia z 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz. U. z 2005 r., nr 233, poz. 1991) – załącznik numer 1.
Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. z 1996 r. Nr 60, poz. 281 ze zm.).