Planowane zmiany w KN wywołały lawinę wniosków o urlop zdrowotny

Agnieszka Kosiarz

Autor: Agnieszka Kosiarz

Dodano: 22 stycznia 2014

Od orzeczenia lekarskiego o potrzebie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela, dyrektorowi przysługuje odwołanie. Zwłaszcza gdy nauczyciel wnioskuje o urlop z dnia na dzień lub z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem.


Zgodnie, z obowiązującymi przepisami, nauczyciel może otrzymać urlop dla poratowania zdrowia, o ile:

  1. jest zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony,

  2. posiada co najmniej 7-letni okres pracy w szkole (dotyczy pierwszego urlopu zdrowotnego),

  3. posiada orzeczenie lekarskie zalecające mu taki urlop,

  4. nie wykorzystał w sumie w trakcie pracy w szkole 3 lat urlopu,

  5. od zakończenia poprzedniego urlopu upłynął co najmniej rok,

  6. nie nabył uprawnień emerytalnych

  7. złożył wniosek o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia.

Jeżeli nauczyciel spełnia powyższe warunki, to dyrektor nie może mu odmówić udzielenia urlopu.


Nauczyciel otrzymuje orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia wcześniej - bezpośrednio od lekarza, a dyrektor szkoły zazwyczaj pocztą. Od chwili doręczenia orzeczenia, obie strony mają 14 dni na złożenie odwołania. Odwołanie przysługuje zatem zarówno nauczycielowi, jak i pracodawcy. Wnosi się je do właściwego wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie. Odwołanie może dotyczyć jedynie treści orzeczenia.


Dyrektor musi ustosunkować się do wniosku nauczyciela

 

Gdy nauczyciel składa wniosek o udzielenie urlopu dyrektor szkoły musi się do niego ustosunkować i udzielić odpowiedzi. Jeśli dyrektor składa odwołanie to powinien odpowiedzieć na wniosek nauczyciela o udzielenie urlopu dla poratowania jednocześnie wskazując przyczynę jego nieudzielania we wskazanym terminie.

W orzeczeniu zawarte są informacje dotyczące:

  • danych nauczyciela,

  • stwierdzenie potrzeby (lub nie) udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia,

  • terminu urlopu dla poratowania zdrowia.

Zatem powodem odwołania od orzeczenia może być jedna z wymienionych informacji. Dyrektor może wnieść odwołanie, ale nie ma takiego obowiązku.


Odwołanie musi zawierać uzasadnienie  


Dyrektor powinien wskazać dlaczego nie zgadza się na udzielenie nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia zgodnie z orzeczeniem lekarskim. Zasadność wniesienia odwołania dyrektor ustala na podstawie własnej oceny sytuacji.

 

Zaplanowana na styczeń 2014 r. nowelizacja ustawy - Karty Nauczyciela spowodowała, że dyrektorzy szkół spotykają się z większą ilością wniosków o urlop zdrowotny. Dzieje się tak dlatego, że nowelizacja Karty, w niekorzystny dla nauczycieli sposób zmienia zasady udzielania urlopów zdrowotnych. Nauczyciele, chcą bowiem skorzystać z urlopu zdrowotnego na dotychczasowych zasadach, czego gwarancją - zgodnie z przepisami nowelizacji Karty Nauczyciela - jest uzyskanie orzeczenia lekarskiego zalecającego urlop jeszcze w 2013 r. W związku z tym może powstać wątpliwość, co do ważności i zasadności takiego orzeczenia, gdy wskazuje ono odległy (na kilka miesięcy naprzód) termin rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia.


Zdaniem ekspertów

Wnioskowanie o urlop w 2013 r. z terminem rozpoczęcia na 2014 r. po to, aby skorzystać z obecnych przepisów dotyczących zasad jego udzielania, trudno uznać za uzasadnione. Tak wydane orzeczenie może stanowić podstawę do odwołania. Z uwagi na fakt, iż zostało wydane przedwcześnie, dyrektor może odwołać się od daty urlopu wskazanej w orzeczeniu, nie można bowiem stwierdzić, czy nauczyciel za kilka miesięcy będzie potrzebował urlopu w celu przeprowadzenia leczenia skoro w danej chwili świadczy pracę - chyba, że nauczyciel przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, które będzie trwało do czasu daty rozpoczęcia urlopu.


Nauczyciel kontynuuje pracę gdy dyrektor odwoła się od orzeczenia  

Jeśli dyrektor odwoła się od orzeczenia o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel kontynuuje pracę. Orzeczenie lekarskie zalecające urlop nie jest bowiem dowodem usprawiedliwiającym nieobecność w pracy nauczyciela.

Zatem w sytuacji, gdy nauczyciel nie może z różnych przyczyn stawić się do pracy po dostarczeniu do szkoły wniosku o urlop zdrowotny wraz z orzeczeniem lekarskim może skorzystać z:

  • urlopu bezpłatnego,

  • zwolnienia lekarskiego lub

  • urlopu wypoczynkowego (w placówkach nieferyjnych)

w zależności od zaistniałej sytuacji.


Zwolnienie z pracy za nieusprawiedliwioną nieobecność  

Jeśli nauczyciel nie stawia się do pracy po przedstawieniu orzeczenia lekarskiego o potrzebie udzielania urlopu zdrowotnego oraz nie skorzysta z żadnej z wymienionych form nieobecności w pracy, to taka nieobecność jest nieusprawiedliwiona. Grożą za nią nauczycielowi kary porządkowe, określone w przepisach Kodeksu pracy. Nauczycielowi grozi również postępowanie dyscyplinarne, które może się zakończyć karą dyscyplinarną zwolnienia z pracy.


Dyrektor stosuje się do orzeczenia wydanego w trybie odwoławczym  

Dyrektor szkoły ma obowiązek udzielić urlopu najpóźniej po wydaniu orzeczenia w procedurze odwoławczej przez wojewódzki ośrodek medycyny pracy właściwy ze względu na miejsce wydania orzeczenia. W decyzji o udzieleniu urlopu nauczycielowi, dyrektor szkoły powinien określić termin jego rozpoczęcia i zakończenia. Orzeczenie wydane w trybie odwoławczym może całkowicie podważyć konieczność udzielania urlopu dla poratowania zdrowia. Nauczyciel w takiej sytuacji może nadal kontynuować leczenie np. korzystając ze zwolnień lekarskich. Oczywiście może również ubiegać się o nowe orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Przepisy nie wskazują żadnych terminów, które należy zachować od dnia złożenia pierwszego wniosku o urlop dla poratowania zdrowia (jeśli nie został on udzielony). Jedynie w sytuacji, gdy nauczyciel korzystał z urlopu zdrowotnego, kolejny urlop może zostać mu udzielony nie wcześniej niż po upływie roku od dnia zakończenia urlopu.


Podstawa prawna: 
  • Ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.) - art. 73.

  • Rozporządzenie ministra zdrowia z 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz. U. z 2005 r., nr 233, poz. 1991) – załącznik numer 1.

  • Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. z 1996 r. Nr 60, poz. 281 ze zm.).

 

Autor: Agnieszka Kosiarz, wieloletni specjalista w Ministerstwie Edukacji Narodowej